دکتر راحله روح الله نژاد | بهترین متخصص زنان و زایمان در اصفهان | سزارین | زایمان طبیعی
علت ورم جای بخیه زایمان طبیعی؛ چرا جای بخیه زایمان طبیعی، ورم می‌کند؟
- التهاب: اولین علت ورم جای بخیه زایمان طبیعی، التهاب موضع زخم است. در حقیقت، واکنش طبیعی بدن نسبت به آسیب، از طریق خون‌رسانی مضاعف به محل آسیب‌دیده، انجام می‌گیرد. این واکنش بدن، با قرمزی، گرما و تورم همراه است. با اینکه التهاب جای بخیه زایمان، ممکن است بدلیل اقدام هوشمندانه بدن برای شروع روند بهبودی باشد، اما می‌تواند ناراحتی و تورم در محل بخیه را ایجاد کند.
- عفونت: علاوه بر التهاب، عفونت نیز می‌تواند علت ورم زخم زایمان طبیعی باشد. ناحیه واژن، محل رشد باکتری‌های متعددی بوده که در هنگام زایمان می‌توانند به محل برش وارد شوند. اگر بهداشت و مراقبت مناسب از زخم رعایت نشود، این باکتری‌ها تکثیر می‌شوند و عفونت ایجاد می‌کنند. در نتیجه، تورم موضع بخیه که همراه با درد و ناراحتی است، تشدید می‌شود.
- هماتوم: سومین علت ورم جای بخیه زایمان طبیعی، تشکیل هماتوم یا تجمع خون در بافت‌ها می‌باشد. این وضعیت، غالباً در نتیجه تروما یا جراحت بوجود می‌آید. بنابراین در طول زایمان، رگ‌های خونی در ناحیه واژن ممکن است آسیب ببینند و منجر به تشکیل لخته‌های خونی کوچک به نام هماتوم شوند. این لخته‌ها می‌توانند باعث تورم موضعی شوند و برای مادر نوزاد، ناراحت کننده باشند.
علت ورم زخم زایمان طبیعی؛ دو دلیل دیگر
- نوع و میزان بخیه زدن در حین زایمان: اندازه و محل پارگی یا برش، ممکن است نیاز به بخیه زدن گسترده‌تری داشته باشد که منجر به افزایش ترومای بافتی و متعاقب آن تورم زخم زایمان می‌شود. علاوه بر این، برخی از بانوان ممکن است تغییرات منحصربفرد در پاسخ به درمان خود داشته باشند که منجر به تورم بارزتر در آن‌ها می‌شود.
- دوره پس از زایمان: خودِ دوره پس از زایمان هم می‌تواند علت ورم جای بخیه زایمان طبیعی باشد. در این دوره، عوامل مختلفی وجود دارند که می‌توانند تورم عمومی در سراسر بدن و از جمله محل بخیه را ایجاد کنند. عواملی مانند: تغییرات هورمونی، احتباس مایعات و افزایش حجم خون. علاوه بر این‌ها، شدت تورم در بانوانی که زایمان طولانی مدت و یا زایمان به کمک خلاء انجام بدهند، بارزتر است.
روش‌های درمان تورم جای بخیه زایمان طبیعی
علت ورم جای بخیه زایمان طبیعی هر چه که باشد، انجام مراقبت و بهداشت مناسب زخم در پیشگیری و مدیریت آن، حائز اهمیت است. بدین منظور، تمیز کردن منظم موضع با صابون ملایم و آب ولرم می‌تواند به کاهش خطر عفونت کمک کند. همچنین، استفاده از کمپرس سرد می‌تواند کاهش التهاب و تورم را به ارمغان آورد. علاوه بر این‌ها، از رعایت یک رژیم غذایی متعادل و هیدراته ماندن بدن خود غافل نشوید!
در مجموع، برای آگاهی بیشتر از علت ورم جای بخیه زایمان طبیعی، بایستی به یکسری نکات مهم، توجه داشت: بطور کلی، وجود مقداری تورم پس از زایمان در ناحیه بخیه، طبیعی می‌باشد. با این حال، اگر علائمی مانند: تورم بیش از حد یا مداوم، قرمزی شدید، تب و یا ترشحات غیرعادی را در موضع آسیب مشاهده کردید، حتماً به پزشک معالج خود مراجعه نمایید. اینگونه علائم، می‌توانند نشان‌دهنده یک مشکل زمینه‌ای مانند: عفونت و یا تشکیل هماتوم باشند. البته که جای هیچ نگرانی خاصی نیست! چونکه با مراجعه به‌موقع، متخصصان پزشکی می‌توانند محل آسیب را ارزیابی کرده و درمان مناسب را ارائه دهند. همچنین، ممکن است از تکنیک‌های مدیریت درد، مانند: داروهای مُسکن، کرم‌ها و یا پمادهای موضعی حاوی لیدوکائین یا بنزوکائین نیز برای بی‌حس کردن ناحیه و ایجاد تسکین استفاده شود. در پایان، اکیداً توصیه داریم که هرگز درمان خودسرانه را انجام ندهید و در چنین شرایطی حتماً با پزشک مشورت نمایید.
پرسش و پاسخ
- آیا ترومای بافتی و بروز تورم در محل بخیه پس از زایمان، طبیعی است؟ بله، معمولاً بدن بانوان در طول بارداری و زایمان دچار تغییرات فیزیولوژیکی مختلفی می‌شود که می‌تواند منجر به تورم موضعی در اطراف ناحیه پارگی یا برش‌های اپیزیوتومی شود.
- درمان تورم جای بخیه زایمان طبیعی، چقدر طول می‌کشد؟ به طور کلی، تورم در چند روز اول پس از زایمان به اوج خود می‌رسد و به تدریج در هفته‌های بعد، فروکش می‌کند. همچنین، مدت زمان افت و یا درمان تورم پس از زایمان برای بانوان مختلف، متفاوت است. بنابراین در صورت تداوم و یا بدتر شدن ورم، نظارت بر روند بهبود و مشورت با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی، ضروری می‌باشد.
